Doris Lessing fiton ēmimin Nobel pėr letėrsi
Mosha e shtyer nuk i paraqiti pengesė shkrimtares 87 vjeēare, Doris Lessing, pėr tė pritur, por edhe pėr tė ngadhėnjyer mbi favoritėt e sivjetmė pėr Nobelin letrar.
E hėnė, 15 Tetor 2007 13:35
Doris Lessing, e lindur nė Persi (Iran) dhe e rritur nė Zimbabwe, e cila tani jeton nė Londėr, shkrimet thellėsisht autobiografike tė sė cilės kanė pushtuar kontinentet dhe reflektojnė angazhimin e saj feminist me ēėshtjet kryesore politike dhe sociale, ka fituar tė enjten ēmimin Nobel pėr letėrsi.
Duke e dhėnė lajmin nė Stockholm, Akademia Suedeze e ka pėrshkruar atė si "zė i pėrvojės femėrore, i cili me skepticizėm, pasion dhe fuqi vizionare e ka nėnshtruar njė qytetėrim tė ndarė drejt shqyrtimit". Shpėrblimi asaj i jepet sė bashku me njė honorar prej dhjetė milionė koronash suedeze (rreth 1.6 milionė dollarė). Lessing, e cila kėtė muaj i mbushė 88 vite, kurrė nuk e ka kryer shkollėn e lartė dhe kryesisht ėshtė vetarsimuar pėrmes leximit tė pangopur. Ajo ėshtė fėmijė i prindėrve britanikė dhe ka lindur nė Iran, ėshtė rritur nė Rhodesia (tani Zimbabwe), kurse aktualisht jeton nė Londėr. Ajo ka shkruar njė numėr tė madh librash tė fiksionit, por edhe drama, vepra jofiktive dhe njė autobiografi.
Ėshtė femra e njėmbėdhjetė qė e fiton ēmimin Nobel pėr letėrsi. Megjithėse zonja Lessing mban pikėpamje tė forta politike, ajo vėshtirė se mund tė jetė aq kontroverse sa dy fituesit e mėhershėm, Orhan Pamuk dhe Harold Pinter, pikėpamjet e tė cilėve rreth situatave aktuale politike i shtynė komentuesit tė dyshonin nė atė se Akademia Suedeze po i zgjidhte fituesit e saj pjesėrisht edhe pėr arsye joletrare.
Shkaku i pikėpamjeve tė saj, qeveritė e jugut tė Rhodesia- s dhe tė Afrikės Jugore nė vitin 1956 e kanė deklaruar si `tė huaj tė ndaluar'.
Doris Lessing ēmimin Nobel do ta pranojė nga mbreti suedez mė 10 dhjetor, me ē'rast asaj do t'i jepet edhe njė medalje, ndėrkaq ajo do ta mbajė njė ligjėratė.